Buka (oryg. Mårran) – fikcyjne stworzenie, bohater cyklu książek o Muminkach autorstwa Tove Jansson. Podobna do ducha szara istota o potężnej posturze i bladych oczach.
Buka przemieszcza się po świecie, niejednokrotnie odwiedzając Dolinę Muminków. Przyciąga ją światło i ciepło domu. Pojawiając się w jakimś miejscu, przynosi chłód i zamraża ziemię, na której dłuższy czas stoi. W miejscu, gdzie przebywa bardzo długo, nic już nie wyrośnie.
Buka wzbudza powszechny strach, jednak nie wiadomo, czy naprawdę jest groźna, czy tylko samotna i nieszczęśliwa.
Uwaga: W dalszej części artykułu znajdują się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu.
W książce Tatuś Muminka i morze Buka, szukając zapalanej wieczorem lampy, wyrusza za rodziną Muminków na samotną wyspę, płynąc na zamrożonej przez siebie krze. Współczujący jej Muminek codziennie wynosi naftową lampę na brzeg morza i w końcu jego postępowanie zmienia Bukę, która przestaje nieść ze sobą chłód i zimno.
Buka w anime
W japońskiej kreskówce Buka jest przedstawiana wyjątkowo groźnie. Oprócz wyglądu, także jej buczący (w fińskiej wersji językowej – ryczący) głos i charakterystyczna muzyka pojawiająca się wraz z jej nadejściem mogą przyprawiać o gęsią skórkę. Buka pierwszy raz pojawiła się w odcinku 6 pt. Topik i Topcia. Już wtedy jej ciemny wizerunek, głos i ogólny mroczny klimat dawały powody do strachu. Ale od odcinka 34 patrzyło się na nią z większą sympatią. Niektórzy uważają Bukę za najstraszniejszą istotę, jaka pojawiła się w serialach dla dzieci.
